Яблык разладу паміж Кітаем і Расеяй

• 1.07.2025, 18:32

Эпоха непадзельнага дамінавання Крамля адыходзіць у мінулае.

Цэнтральная Азія зноў выходзіць на пярэдні план расейскай знешняй палітыкі. Пасля выбараў у 2024 годзе Пуцін здзейсніў візіт ва Узбекістан - трэці ў ліку пасля Кітая і Беларусі, што падкрэслівае стратэгічную важнасць рэгіёна для Масквы, піша брытанскае выданне Independent (пераклад - сайт Charter97.org).

На фоне заходніх санкцый, эканамічнае супрацоўніцтва Расеі з цэнтральнаазіяцкімі краінамі ўзмацнілася: "Газпром" і "Лукойл" сталі ключавымі гульцамі ў энэргетыцы Узбекістана, а Расея кантралюе чвэрць вытворчасці ўрану ў Казахстане. Аднак Кітай не траціць часу: з 2024 года Пекін стаў найбуйнейшым гандлёвым партнёрам усіх краін рэгіёна, акрамя Таджыкістана, і пашырае свой палітычны ўплыў.

На саміце "Кітай - Цэнтральная Азія" ў 2023 годзе старшыня КНР Сі Цзіньпін паабяцаў падтрымку суверэнітэту і бяспекі рэгіёну - роля, якая раней традыцыйна адводзілася Расеі. Мясцовае насельніцтва з насцярожанасцю ставіцца да кітайскіх ініцыятыў, баючыся эканамічнай залежнасці і абмежавання працоўных месцаў.

Нягледзячы на культурную і гістарычнуюблізкасць да Расеі, дзяржавы рэгіёну ўсё больш актыўна дэманструюць самастойнасць. Казахстан, напрыклад, адкрыта адмовіўся прызнаваць прарасейскія«квазідзяржавы» ва Украіне.

Акрэслілася прыхаваная канкурэнцыя паміж Масквой і Пекінам за ўплыў у рэгіёне. Пакуль абодва бакі пазбягаюць адкрытага канфлікту, але ўстойлівасць гэтага балансу пад пытаннем. Цэнтральная Азія ўсё часцей глядзіць у бок Турцыі і іншых альтэрнатыў - эпоха непадзельнага дамінавання Расеі, падобна, адыходзіць у мінулае.