Патоп, яшчэ патоп і Трамп на гарызонце

• Уладзімір Халіп
• 17.07.2025, 10:41

Усе больш трывожныя і карацейшыя паведамленні ў чатах.

Гэта які куток планеты?.. Рухаецца камера, адкрываючы аглядную прастору. Толькі дрэвы і цёмная вада. Больш святла, больш сонца. Агляд ўсё лепшы, загадак усё менш. Не, гэта дакладна не Папуа-Новая Гвінея, дзе затоплены лес можа раптам расступіцца і плывучы сродак, з якога вядзецца здымка, раптам выйдзе на прастор бязмежнага возера. І можна плысці, невядома куды, калі толькі побач з увішнай лодкай не вынырне раптам люты кракадзіл.

Не, гэта ўсё ж такі не трапічныя джунглі, а больш высокія шыроты. Вось ужо і хвоі, з адбіткамі ў разліве, расступаюцца перад усюдыходам, з якога вядзецца здымка. Ён няспешна і ўпэўнена выплывае з ляснога змроку на асветлены ліпеньскім сонцам узлесак. І адкрываецца перад ім безаглядная, вадой і сонцам залітая далеч. Але гэта неаглядная прастора, якая плыла насустрач усюдыходу, ані не ўсхвалявала двух дзецюкоў, якія сядзяць на брані спінай да камеры. Белыя літары на іх сіняй робе складаюцца ў суровыя словы: «МНС Расеі».

Так, гэта Расея. Дакладней, Забайкалле. Наваколлі горада Чыта. Адна з яе найважнейшых службаў спяшаецца на дапамогу да людзей, якія трапілі раптоўна ў бяду. Як заўсёды гэта бывае, здарыўся раптам патоп. Рэчка Чыцінка разгарэзілася і выйшла з берагоў. Затапіла дамы і двары, якія бліжэй да берагоў падступнай плыні. Падтапіла мост, і ён, распластаўшыся па паверхні вады, ужо ўпэўнена імітуе пантонны. А яшчэ гэтая рэчка прарвала дамбу і затапіла кааператывы і садовыя таварыствы «Здароўе», «Зара», «Будаўнік» і іншыя падобныя месцы. Словам, катастрофа. А што ж усё ж такі за кадрам? Ды нічога асаблівага. Проста дзесьці дожджык прайшоў.

Толькі для панікі ніякіх падстаў няма. Служба, якая заўсёды на варце, ужо спяшаецца на дапамогу. Нездарма ж ўпарты усюдыход прабіваўся так упарта скрозь затоплены лес. Вось ён ужо ў садовым таварыстве. Плыве ўздоўж нейкага бясконцага плота. У закрытых наглуха брамах ратавальнікаў чакае маладая жанчына. Падабраўшы падол, яна ўзбіраецца з дапамогай ратавальнікаў на борт. І далей, далей. На дапамогу тым, хто чакае.

Праплываюць міма будынка. І зноў платы. Падбіраюць нейкага вельмі старога дзядулю і яшчэ сабаку з абарваным ланцужком. Быццам бы не густа. МНС прабіўся ў зону бедства, але чаму ж такі сціплы вынік гэтага прарыву. Але чаму тут здзіўляцца? Людзі ж не ўпершыню трапляюць у такую сітуацыю. Збеглі з гэтых месцаў яшчэ пры першых чутках аб прарыве дамбы. Ведаюць, што гэта такое - раптоўны прарыў. Хто не памятае 2018 год, калі гэтая ж падступная Чыцінка падтапіла ў горадзе больш за 500 дамоў.

Усе трывожнейшыя і карацейшыя паведамленні ў чатах. Вада бурліць ля біяфабрыкі. Чыцінка падпірае мост на Пажарцы. Грэбень хвалі спускаецца ў кааператывы ніжэйшыя за па плынь. Узровень вады 343 сантыметры. Крытычны са звестак Гідраметцэнтра - 330. Пад пагрозай мікрараён Каштак. Вада прыбывае. Губернатар краю ўжо збірае нараду. Проста перад тэлекамерамі - ад народа няма чаго хаваць. Прарыў дамбы - гэта сур'ёзна. І ён прамаўляе з эмоцыямі: Шышкіна-Востраў мы не паспелі абараніць... Якое лютае лета, аднак.

Мала адной вайны, дык яшчэ і гэтая шалёная рэчка ў стратэгічным тыле – сапраўдны патоп! Вядома, ужо створаны аператыўны штаб. На найважнейшых адцінках працуюць 44 спецыялісты і 19 адзінак тэхнікі. З'явіліся першыя кадры, знятыя па гарачых слядах. Самаскід з грузам пяску і друзу скінуў увесь гэта скарб у бурлівую бездань. Грукат уражвае, але вынік – на жаль... і ліецца пад гэты будаўнічы грукат гнеўная, але мабілізацыйная прамова губернатара. Немагчыма не падаць хоць бы малы яе фрагмент. Магчыма, мясцовыя блогеры маглі дапусціць нейкую недакладнасць, нешта не так пачуць спехам, але агульны пафас уражвае. Усё для гісторыі, усё на стагоддзі.

«Я асабіста праводзіў камісію некалькі разоў і задаваў пытанні, ці дакладна, калі мы не паспявалі. Але мы лічылі, некалькі гадзін літаральна трэба было, час ёсць, машыны прывезлі, дамбы бесперапынна адсыпаліся, і вада прыйшла на 12 гадзін раней, незавершаная дамба не дапамагла». Вось і ўсё пытанне з гэтым патопам, уся яго сутнасць. Вада прыйшла раней, чым чакалі. Вядома, тут начальства ні ў чым не вінаватае, хто б сумняваўся.

Дык што ж рабіць у такой сітуацыі простаму пацярпеламу? Ды нічога асаблівага. Набрацца сіл і чакаць, калі прыедзе той, на каго ўскладалі ўсе надзеі. Ён прыедзе абавязкова і ўсё развяжа. Усіх рассудзіць. Усім дапаможа. Вось толькі цяпер ён ніяк не можа. Вельмі заняты. У яго ў самога патоп. Маскоўскую колавую дарогу месцамі затапіла. А потым наогул навальніца на сталіцу наляцела. Маланкі па офісах пачалі біць. Метро месцамі падтапіла. У Расеі так заўсёды. Мусіць, зноў недзе дожджык пайшоў.

А самае галоўнае – Трамп на гарызонце. Амаль непазнавальны. Кідае крыўдныя рэплікі. Патрабуе вайну скончыць, калі яму крамлёўскія адкрытым тэкстам кажуць, што гэтую вайну яны яшчэ і не пачыналі. Шмат хто ў падобнай сітуацыі прыслухаўся б - гэта ж ім так Пуцін загадаў, той самы. А Трамп як быццам і не чуе. Перамовы аб заканчэнні вайны - і кропка. І ніякіх варыянтаў. Быццам бы выпрабавальны тэрмін прызначыў - 50 дзён. Добра, пройдуць і гэтыя дні, а далей, далей што?..

А нічога. Да восені яшчэ далёка. І дзесьці зноў дожджык ідзе. А гэта значыць, што ў Расеі якая-небудзь рачулка выйдзе з берагоў ці ўвогуле прарве дамбу. Ратавацца трэба, хто як можа. І цярпліва чакаць, калі прыедзе Пуцін. А не прыедзе - таксама не бяда.

Дзесьці ў яго ўсё яшчэ ідзе вайна.

Уладзімір Халіп, адмыслова для сайта Charter97.org